Πριν από λίγες μέρες η υπουργός Παιδείας και οι συνεργάτες της επέστρεψαν εντυπωσιασμένοι από την επίσκεψή τους στη διασημότερη…κοιλάδα του κόσμου: τη Silicon Valley. Δεν ήταν μόνον τα 15 πανεπιστήμια της περιοχής, μεταξύ των οποίων το Στάνφορντ και το Μπέρκλεϊ. Δεν ήταν οι ελληνικής καταγωγής επιστήμονες που διαπρέπουν σε όλους τομείς. Δεν ήταν η ανάπτυξη της έρευνας και της επιστήμης σε κορυφαίο επίπεδο. Ήταν οι “κοινότητες” των άλλων εθνών, όπως π.χ. των Ινδιών, που δημιουργούν τη δική τους ξεχωριστή “κοιτίδα” της επιστήμης και της τεχνολογίας, στην καρδιά της Κοιλάδας. Ήταν οι “θερμοκοιτίδες” των ιδεών, όπως ονομάζονται οι “θυρίδες” που κατατίθενται οι ιδέες μέχρι να βρουν τον χρηματοδότη τους για να υλοποιηθούν. Ήταν η ζωντάνια και η δραστηριοποίηση των νέων, όταν γνωρίζουν πως καμιά καινοτομία ή “πατέντα” δεν χάνεται. Κάθε νέος μπορεί να δει να υλοποιείται μια έρευνά του, από χρηματοδότες, που, συχνά, ρισκάρουν, επενδύοντας σε καινοτομίες, με το ενδεχόμενο ακόμη και να χάσουν τα χρήματα τους, αλλά κυρίως με το ενδεχόμενο αυτά να αποδώσουν πολλαπλάσια στο μέλλον. Ήταν λογικό, εκτός από θαυμασμός, (ενδεχομένως και πικρία για την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα, συγκριτικά με τον “παράδεισο” της έρευνας και της επιστήμης, της Silicon valley) να δημιουργηθεί στην υπουργό Παιδείας η επιθυμία να δραστηριοποιηθούμε και εμείς στη χώρα μας, στον τομέα της καινοτομίας που σε στιγμές οικονομικής κρίσης ενδεχομένως να είναι περισσότερο απαραίτητος από ποτέ. Η διασύνδεση της έρευνας στην Ελλάδα με τον ζωντανό οργανισμό της Silicon Valley, ήταν ευθύς εξ αρχής το ζητούμενο σ΄αυτή την επίσκεψη. Ένας δίαυλος επικοινωνίας, που θα μπορούσε όχι μόνο να βοηθήσει τους νέους ερευνητές και επιστήμονες, αλλά και τον τόπο μας, σ΄αυτές τις δύσκολες στιγμές της οικονομικής κρίσης. Πώς; Αυτό ήταν το ερώτημα. Και η απάντηση; «Τουλάχιστον να μπορέσουμε να μας ακούσουν εκεί όπου τα πάντα είναι εφικτά. Όπου μια ιδέα μπορεί αυτόματα να αρχίσει να υλοποιείται από τους "Αγγέλους"». Έτσι, λέγονται οι καθηγητές που έχουν αναλάβει την ουσιαστική υποστήριξη για την ανάπτυξη και υλοποίηση των καινοτόμων ιδεών των νέων. Να, βρουν, δηλαδή την απαραίτητη χρηματοδότηση για να προχωρήσει, μια ιδέα, μια ευρεσιτεχνία με στόχο να υλοποιηθεί. Αλλά και στην Ελλάδα, η προώθηση της νεανικής επιχειρηματικότητας δεν είναι πλέον “terra incognita”: Είναι ένας τομέας που συναντά το ενδιαφέρον αρκετών νέων, αλλά και του υπουργείου Παιδείας που θέλει να δώσει ώθηση στις δραστηριότητές τους. Το Ινστιτούτο Νεολαίας, είναι ένας σημαντικός θεσμός, που προωθεί μεταξύ άλλων και τις πρωτοπόρες επιχειρηματικές τους “ιδέες”. Η Αννα Διαμαντοπούλου, στην επίσκεψή της στις Ηνωμένες Πολιτείες, συνοδευόταν και από τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Νεολαίας Κυριάκο Πιερρακάκη, μια και το Ινστιτούτο παίζει βασικό ρόλο στην υλοποίηση εγχειρημάτων που έχουν σχέση με τη Νεολαία και την υποστήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας. Έτσι, μαζί με τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, το Ινστιτούτο Νεολαίας θα προχωρήσει σε σειρά δράσεων για δημιουργία δικτυώσεων Ελλήνων και ξένων επιστημόνων και ερευνητών, για τη διευκόλυνση νέων Ελλήνων επιστημόνων στην αξιοποίηση, ακόμη και χρηματοδότηση, καινοτόμων ιδεών. Το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε στον πρόεδρο του Ινστιτούτου, Κυριάκο Πιερρακάκη, για να μας περιγράψει τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου και ιδιαίτερα αυτές που έχουν σχέση με τη νεανική επιχειρηματικότητα. “Το Πρόγραμμα Θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας”, λέει ο κ. Πιερρακάκης, “συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση". Πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ και διανύει την τρίτη περίοδο υλοποίησής του. Φορέας διαχείρισης του έργου είναι η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς και φορέας υλοποίησης (μάνατζμεντ) το Ινστιτούτο Νεολαίας. Οι θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας αποτελούν δομές-γραφεία (στεγασμένα στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων μέσα σε ΙΕΚ) τα οποία γεωγραφικά καλύπτουν όλη την ελληνική επικράτεια. Κάθε θυρίδα λειτουργεί ως σημείο επαφής με το κοινό, με στόχο να στηρίξει τους νέους στο ξεκίνημα της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Παρέχοντας αρχική υποστήριξη και συμβουλευτική βοήθεια, ενισχύουν την αυτοαπασχόληση και συμβάλλουν στην καλλιέργεια και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Βασικές υπηρεσίες και πληροφορίες που παρέχονται από τις Θυρίδες Επιχειρηματικότητας, σχετίζονται με τις διαδικασίες ίδρυσης επιχειρήσεων, το νομικό πλαίσιο και τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία τους. Παρέχονται πληροφορίες σχετικές με την κατάρτιση business plan, τις πηγές χρηματοδότησης, θέματα marketing κ.α., καθώς και για μαθήματα επιχειρηματικότητας που υλοποιούνται σε ιδρύματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και άλλους φορείς”. Μετά τα όσα μας περιγράφει ο πρόεδρος του Ινστιτούτου γεννάται το ερώτημα ποιοι είναι οι ωφελούμενοι των Θυρίδων Νεανικής Επιχειρηματικότητας. “Οι φοιτητές και σπουδαστές των δημοσίων ΙΕΚ και λοιπών σχολών αρχικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης”, απαντά ο πρόεδρος του Ινστιτούτου. “Επίσης, οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (γυμνάσια, λύκεια, επαγγελματικά λύκεια – σχολές, γενικής, τεχνικής και επαγγελματικής), καθώς και οι απόφοιτοι όλων των προαναφερομένων βαθμίδων εκπαίδευσης-κατάρτισης. Οι Θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας έχουν συμβάλει σημαντικά στην προώθηση της επιχειρηματικής κουλτούρας και στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Χαρακτηριστικά αξίζει να σημειωθεί, ότι από τον Απρίλιο έως σήμερα πραγματοποιήθηκαν 96 παρουσιάσεις σε σχολικές μονάδες και περίπου 110 εκδηλώσεις. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, διαφαίνεται η ανάγκη ανάπτυξης επιχειρηματικότητας, ως μέσο αντιμετώπισης της ανεργίας και στροφής της ελληνικής οικονομίας σε παραγωγικότερες δραστηριότητες. Το Ινστιτούτο Νεολαίας, θέλοντας να είναι αρωγός σε αυτή την κατεύθυνση, θέτει το Πρόγραμμα σε νέα βάση, στελεχώνοντας τις Θυρίδες με εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Επιπλέον, προγραμματίζεται η αύξηση του αριθμού των παρουσιάσεων και των εκδηλώσεων, η διοργάνωση ημερίδων σε συνεργασία με τα γραφεία διασύνδεσης των ανωτάτων και ανωτέρων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, καθώς και η μετακίνηση των Θυρίδων σε χώρους που είναι πιο προσβάσιμοι, κατά βάση στους χώρους των πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Αυτή τη στιγμή εξετάζεται η αποδοτικότερη αξιοποίηση των κονδυλίων του προγράμματος, προς μία κατεύθυνση καινοτομίας και απενοχοποίησης της επιχειρηματικότητας στη νέα γενιά”. Σημαντικό μέρος των δράσεων του Ινστιτούτου έχει σχέση με την ενθάρρυνση και στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας. Ο κ. Πιερρακάκης αναφέρεται σε όσα έχουν υλοποιηθεί, αλλά κυρίως σε όσα δρομολογούνται από το Ινστιτούτο, όπως: “Η διοργάνωση ημερίδας νεανικής επιχειρηματικότητας και καινοτομίας (18 Νοεμβρίου) με σκοπό την προβολή επιτυχημένων νέων επιχειρήσεων και τον διαδραστικό διάλογο, με επιχειρηματίες, κρατικούς φορείς και την κοινωνία των πολιτών”. Στη συγκεκριμένη εκδήλωση θα παρουσιαστούν ορισμένες από τις επιτυχημένες πρακτικές και εμπειρίες του εξωτερικού, από αυτές που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη ρεαλιστικών πολιτικών στην Ελλάδα. Θα παρουσιαστούν ορισμένες επιτυχημένες ελληνικές περιπτώσεις νεανικής καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, οι οποίες μπορούν να δείξουν ότι “ναι, μπορούμε ακόμα και με τις σημερινές συνθήκες” και επίσης να μας πουν πώς “μπορούμε να το κάνουμε καλύτερα”. Θα τονιστεί η ανάγκη εξωστρέφειας των ελληνικών νεανικών εγχειρημάτων, από την άποψη ότι ο αυστηρά ελληνικός ζωτικός οικονομικός χώρος δεν είναι αρκετός για να στηρίξει τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη τέτοιων projects. Επιπλέον, θα παρουσιασθούν τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, τα οποία αφορούν την παρότρυνση και ενίσχυση εγχειρημάτων νεανικής καινοτομίας και νεανικής επιχειρηματικότητας. Η συγκεκριμένη αυτή εκδήλωση είναι ένα πρώτο βήμα, που θα έχει επόμενα, προκειμένου να δημιουργηθεί στις νέες και τους νέους η αίσθηση ότι υπάρχει συνέχεια στην αναπτυξιακή προσπάθεια σε μια περίοδο που η βαθιά ύφεση πιέζει για αναπτυξιακά μέτρα και η αυξανόμενη ανεργία των νέων έχει ως μοναδική σχεδόν διέξοδο τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Εξάλλου, το Ινστιτούτο υποστηρίζει φορείς που προωθούν την επιχειρηματικότητα στη νέα γενιά, όπως είναι το Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων, που έχει σκοπό την προώθηση της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση και την καλλιέργεια επιχειρηματικής κουλτούρας. Όμως, η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στους νέους απασχολεί ιδιαίτερα το Ινστιτούτο Νεολαίας που προωθεί ειδικά προγράμματα, όπως το Πρόγραμμα “Ευρωπαϊκή Κάρτα Νέων”. “Η Κάρτα απευθύνεται σε νέους από 13-30 ετών”, λέει ο κ. Πιερρακάκης “και προσφέρει στους κατόχους της εκπτώσεις, αλλά και τη δυνατότητα συμμετοχής τους σε εκδηλώσεις, διαγωνισμούς, αθλητικές δραστηριότητες στην Ελλάδα, καθώς και σε άλλες 38 χώρες στο εξωτερικό. Προωθείται στην Ελλάδα από το υπουργείο Παιδείας και συγκεκριμένα από το Ινστιτούτο Νεολαίας. Δεδομένου του διαπολιτισμικού της, αλλά κυρίως, του κοινωνικού της χαρακτήρα, η Ευρωπαϊκή Κάρτα Νέων, έχει την υποστήριξη τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και του Συμβουλίου της Ευρώπης”. Οι συμβεβλημένες επιχειρήσεις, πάντως, καλύπτουν ευρύ φάσμα αγορών και παροχών (καταστήματα ένδυσης, βιβλιοπωλεία, θέατρα, μουσεία, κινηματογράφοι, εστιατόρια, ξενοδοχεία, φροντιστήρια ξένων γλωσσών κ.α.). Μάλιστα, κατανοώντας τη χρησιμότητά της, το Ινστιτούτο Νεολαίας έχει προβεί σε μείωση του κόστους της Κάρτας, από 15 σε 10 ευρώ, ώστε να είναι προσιτή σε κάθε νέο. Επίσης, προς διευκόλυνση των ενδιαφερομένων, ενεργοποίησε τη διαδικασία ηλεκτρονικής αίτησης και δημιούργησε κοινή ευρωπαϊκή βάση δεδομένων για την άμεση εύρεση συνεργατών. Το Ινστιτούτο Νεολαίας, συνεργάστηκε με το υπουργείο Πολιτισμού με δυνατότητα μειωμένου εισιτηρίου ή και ελεύθερης εισόδου για περισσότερα από εννιά μουσεία. Συνήψε συνεργασία με 20 βιβλιοχαρτοπωλεία σε όλη την Ελλάδα και περισσότερους από τρεις εκδοτικούς οίκους. Επιπλέον, συνήψε συνεργασία με αλυσίδα φροντιστηρίων ξένων γλωσσών και εκμάθησης ηλεκτρονικών υπολογιστών, καταστημάτων που απευθύνονται σε νέους καθώς και με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών. Στις άμεσες προτεραιότητές του Ινστιτούτου, άλλωστε, είναι ο εμπλουτισμός της Κάρτας με περισσότερα προνόμια για τους κατόχους της, καθώς και η προώθησή της στους φοιτητές. Η οικονομική κρίση ωστόσο επιβάλλει “περικοπές” και στο Ινστιτούτο Νεολαίας. Όπως λέει ο πρόεδρος του, ήδη προχώρησε σε μειώσεις δαπανών ύψους 50% σε σχέση με το έτος 2009. Το κόστος μισθοδοσίας μειώθηκε κατά 14% και οι αμοιβές τρίτων για το χρονικό διάστημα Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2010, μειώθηκαν κατά 70% σε σύγκριση με το ίδιο χρονικό διάστημα του 2009. Για μετακινήσεις υπηρεσιακών παραγόντων το διάστημα Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2010, υπήρξε μείωση κατά 53% σε σύγκριση με το ίδιο χρονικό διάστημα του 2009. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ορθολογικότερη κατανομή των αρμοδιοτήτων στο ήδη υπάρχον προσωπικό, με συνέπεια τη μη ανάγκη καταβολής υπερωριακής αποζημίωσης (μείωση κόστους κατά 50.000 ευρώ) και την ελαχιστοποίηση των λειτουργικών εξόδων. ΄Άλλες μειώσεις έγιναν για δαπάνες για γραφική ύλη (μείωση κατά 40%), καθώς και για αναλώσιμα τεχνολογικού εξοπλισμού (μείωση κατά 75%) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Μαρία Παπουτσάκη (ΑΠΕ)
Σημείωση του ιστολογίου: επιτέλους μαθήματα αναπροσανατολισμού των νέων στις αξίες της δημιουργίας και της επιχειρηματικότητας που ενοχοποιούνται στη χώρα του καταρρέοντος κρατισμού.