Το Μέλλον της Εκπαίδευσης

Η βαθιά δημοσιονομική κρίση σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο η οποία μεταφράζεται σε μία πρωτοφανή μείωση των δαπανών, επηρεάζει καθοριστικά το παρόν και το μέλλον της εκπαίδευσης και οδηγεί στις μεγαλύτερες κοινωνικές αναταραχές των τελευταίων δεκαετιών. Η μείωση των κρατικών δαπανών, εκτινάσσει αναπόφευκτα τις ιδιωτικές δαπάνες καθώς οι πολίτες της γηραιάς ηπείρου συνειδητοποιούν ότι δεν αποτελούν πλέον το προπύργιο της γνώσης, του πολιτισμού και των επεκτατικών καινοτομιών με αποτέλεσμα να φροντίζουν περισσότερο παρά ποτέ να επενδύσουν στο μέλλον μέσω της ποιοτικής εκπαίδευσης των παιδιών τους. Η φροντιστηριακή έκρηξη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης στέλνει πρωτίστως το μήνυμα της ανεπάρκειας μιας ξεπερασμένης και ομοιόμορφης εκπαίδευσης που δεν μπορεί να εφαρμόζεται πλέον με καθολικό και απαρέγκλιτο τρόπο. Η ισχυρή τάση της υποστηρικτικής εκπαίδευσης καταγράφεται πλέον ακόμα και στις σκανδιναβικές χώρες που βρίσκονται στην κορυφή της παγκόσμιας εκπαιδευτικής κατάταξης. Το πλέον σημαντικό στοιχείο της καταγραφής των προβλημάτων της εκπαίδευσης στην ευρωπαϊκή ένωση είναι η επέκταση των φροντιστηριακών δομών με θεαματικό τρόπο ακόμα και στις χαμηλότερες βαθμίδες που δεν σχετίζονται ούτε με τις εξετάσεις ούτε με την εισαγωγή στην πολυπόθητη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος καταρρέει και οι πολίτες του από ένστικτο και διαίσθηση αντιλαμβάνονται την ανάγκη μιας διαφορετικής επαναπροσέγγισης της γνώσης αλλά και των άλλων αξιών που καθιέρωσαν τον δυτικό πολιτισμό. Ο θεμιτός ανταγωνισμός μετασχηματίστηκε σε μία θεοποίηση του κράτους, οι επιστημονικές καινοτομίες απεκόπησαν από τη γνώση που παράγεται στην αγορά και στις μεγάλες καινοτόμες επιχειρήσεις ενώ το εργασιακό ήθος που οικοδόμησε έναν ουμανιστικό πολιτισμό μετέτρεψε τις υποχρεώσεις του σε απαράβατα εργασιακά κεκτημένα. Η διαφορά δυναμικού, έναντι των άλλων ηπείρων, που για αιώνες διατήρησε σε ζηλευτά ύψη τα επίπεδα ζωής στην Ευρώπη έχει εξαλειφθεί σε σημαντικό βαθμό και η διεθνοποίηση της γνώσης αποβαίνει ωφέλιμη για τις νέες οικονομικές αυτοκρατορίες που αναδύονται στην Ασία και την Λατινική Αμερική. Η αρχιτεκτονική των νέων πολιτικών τις οποίες υπαγορεύει η πτώση των δυτικών οικονομιών δεν έχει προστάγματα νεοφιλελευθερισμού αλλά προκύπτει από την ανάγκη επαναδιατύπωσης των βασικών αξιών πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η αστική δημοκρατία. Η έννοια της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην εκπαίδευση είναι σήμερα περισσότερο παρά ποτέ αναγκαία για την επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής δημιουργίας με την καθιέρωση ενός φιλικού περιβάλλοντος επιχειρηματικότητας στην παιδεία. Το μέλλον των δυτικών κοινωνιών, που δεν διαθέτουν ούτε ανεξάντλητα ενεργειακά αποθέματα ούτε την απειρία δισεκατομμυρίων εργαζομένων σε άθλιες συνθήκες εκμετάλλευσης, είναι το άνοιγμά τους στην εκπαίδευση που ταχύτατα αναπτύσσεται στην αγορά και ελάχιστα αναπαράγεται από τα κλειστά και συντηρητικά συστήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που έχουν επικυριαρχήσει. Η ατομική ιδιοκτησία στη γνώση αποτελεί κοινωνική αρετή και πνευματικό δικαίωμα το οποίο θα πρέπει να αξιολογηθεί ως δημόσια συνεισφορά και δημόσιο κοινωνικό αγαθό. Τα πρόσφατα στοιχεία έγκυρων ερευνών για την ανάπτυξη στην εκπαίδευση αποδεικνύουν ότι η αυξανόμενη ύφεση προκαλεί σημαντικές μεταβολές στην απασχόληση προς όφελος όλων εκείνων των σπουδών και των ειδικοτήτων που παρέχουν υψηλά προσόντα σε μία παγκόσμια αγορά εργασίας. Η ανάγκη της ευρωπαϊκής επιβίωσης επιβάλλει την ελεύθερη αγορά των εκπαιδευτικών υπηρεσιών μέσω της οποίας η κοινωνία θα αποκτά γνώσεις και η πολιτεία θα φροντίζει για την αξιολόγηση και την διαφάνεια στην πιστοποίησή τους. Οι εκπαιδευτικές πολιτικές οφείλουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις οικονομικές ανισότητες και αντί της ομοιόμορφης χρηματοδότησης των πάντων να επιλέξουν την εξατομικευμένη υποστήριξη των ασθενέστερων τάξεων.
Άρθρο στον σημερινό Κόσμο του Επενδυτή

Ανυπόδητοι στην Τάξη

Οι μαθητές στη Φινλανδία έχουν μια ωραία συνήθεια: πριν μπουν στην τάξη βγάζουν τα παπούτσια τους. Ισως να έχουν κρίνει οι ψυχολόγοι πως όταν είσαι με τις κάλτσες χαλαρώνεις, και μπορείς έτσι να αφομοιώσεις καλύτερα τη γνώση. Ισως απλώς το σχολείο να θεωρείται προέκταση του σπιτιού, όπου επίσης οι περισσότεροι Φινλανδοί κυκλοφορούν χωρίς παπούτσια. Εν πάση περιπτώσει, όποιος περάσει έξω από μια αίθουσα διδασκαλίας στο Ελσίνκι ή σε μια άλλη φινλανδική πόλη, θα δει παραταγμένα απ’ έξω καμιά εικοσαριά ζευγάρια. Εκτός από το Λαακαβουόρι, μια φτωχή ανατολική συνοικία της πρωτεύουσας…(Ο Μιχάλης Μιτσός στα Νέα αναμεταδίδει εκπαιδευτικές συνήθειες…)

Τα Τέσσερα Χρώματα του Καλοκαιριού

Καλοκαίρι του 1970. Εχοντας μόλις λάβει το απολυτήριο του στρατού και λίγο προτού αρχίσει να εργάζεται σε κάποιο φροντιστήριο των Αθηνών, ένας νεαρός μαθηματικός αποδέχεται την πρόσκληση φίλου του από τη Σέριφο να περάσει μερικές ημέρες στο νησί. Καταφθάνει με το πλοίο της γραμμής προετοιμασμένος για τις πρώτες πραγματικές διακοπές της ζωής του (τα οικονομικά της οικογένειας, απόρροια των αριστερών πεποιθήσεων του πατρός, δεν επέτρεπαν τέτοιες πολυτέλειες), αλλά εντελώς απροετοίμαστος για τα βέλη του έρωτα που τον χτυπούν αμέσως μόλις πατήσει το πόδι του στο νησί.(ο Τεύκρος Μιχαηλίδης μας δίνει μια δυνατή ιστορία αγάπης και μαθηματικών)

Προτάσεις και Aντιδράσεις

Η διατύπωση προτάσεων είναι μια δράση που επιφέρει ενστικτώδεις αντιδράσεις φοβικών απορρίψεων. Βρίσκομαι ατυχώς εκ χαρακτήρος συχνά στη θέση εκείνου που προτείνει και παρά τη θεαματική μου βελτίωση στη διαχείριση των ηλίθιων αντιρρήσεων, ενοχλούμαι σφόδρα όταν αυτές εκφέρονται απερίσκεπτα. Η εύκολη και ενστικτώδης απόρριψη έχει μία κατανοητή πτυχή όταν γίνεται για να κερδίσει κάποιος χρόνο αναλυτικής σκέψης και διερεύνησης. Η εύκολη αντίδραση όμως που γίνεται με κριτήριο το ποιος είναι αυτός ο «ανταγωνιστής μου», ο οποίος διατυπώνει «πονηρές» προτάσεις που προσπαθούν να εγκλωβίσουν το σύνολο, έχει ασφαλώς στοιχεία ανθρώπινης προσωπικής ιδιοτέλειας που είναι κατανοητή ως ανθρώπινη αμυντική βλακεία. Το κακό είναι ότι αυτοί που συχνά απορρίπτουν με αυτό το κριτήριο αδυνατούν να διατυπώσουν δυνατά τα επιχειρήματά τους και προτιμούν ως πονηροί Νεοέλληνες να τα σφυρίζουν στο αυτί του διπλανού τους.

Τράπεζα Θεμάτων για τις Εξετάσεις

Για το νέο έτος μετατίθεται η έναρξη του διαλόγου για την αλλαγή του συστήματος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το οποίο θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά από το σχολικό έτος 2013-14. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Παιδείας, μέσα στο Δεκέμβριο θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή το νομοσχέδιο για το νέο Τεχνολογικό Λύκειο και στη συνέχεια θα ανοίξει το μείζον θέμα της αλλαγής του εξεταστικού.(πηγή Ημερησία) «Πρέπει πρώτα να ασχοληθούμε με το περιεχόμενο του σχολείου και μετά με τις εξετάσεις. Το εξεταστικό σύστημα θα έρθει σε άλλο νομοσχέδιο» διευκρίνισε η υπουργός Παιδείας κ. Αννα Διαμαντοπούλου χθες, μετά το τέλος της συνεδρίασης της Διακομματικής Επιτροπής, όπου οριστικοποιήθηκαν οι αλλαγές στη δομή του Τεχνολογικού Λυκείου, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από το ΠΑΣΟΚ, τη Ν.Δ., το ΛΑ.Ο.Σ., τη Δημοκρατικής Αριστεράς και τους Οικολόγους Πράσινους. Οπως πρόσθεσε η υπουργός «η Παιδεία αποτελεί εθνική προτεραιότητα και για κανέναν λόγο δεν πρέπει να «παγώσει»», τονίζοντας πως οι αποφάσεις θα δημιουργήσουν σταθερό πλαίσιο για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση για τα επόμενα δέκα χρόνια. «Επιχείρηση» συναίνεσης θα τεθεί σε εφαρμογή από το υπουργείο Παιδείας και στο ζήτημα της αλλαγής του συστήματος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι βασικοί άξονες της πρότασης του υπουργείου Παιδείας, η οποία θα τεθεί σε διαβούλευση, προβλέπουν τη μείωση του αριθμού των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων, καθώς και της εξεταστέας ύλης, αλλά και τη συμμετοχή των ΑΕΙ στην επιλογή των φοιτητών τους με τον καθορισμό των συντελεστών βαρύτητας των εξεταζόμενων μαθημάτων και τη θέσπιση «μίνιμουμ» βαθμού εισαγωγής. Οι πανελλαδικές εξετάσεις θα εξακολουθήσουν να γίνονται σε κεντρικό επίπεδο, ώστε να διασφαλισθεί το αδιάβλητο της διαδικασίας, ενώ τα θέματα θα προέρχονται από συγκεκριμένη Τράπεζα Θεμάτων.