Μήνας: Απρίλιος 2010

Η ταλαιπωρημένη από τις χρόνιες παθογένειες και τη συστηματική αποδιοργάνωση λυκειακή βαθμίδα βιώνει στο τέλος της σχολικής χρονιάς το δικό της δράμα. Η διδακτική και παιδευτική χρονιά ολοκληρώνεται για τους μαθητές της τελευταίας τάξης σε άδειες αίθουσες και προαύλια, με την τυπική παρουσία μόνο εκείνων των ελαχίστων που έχουν προ πολλού υπερβεί το προσαυξημένο φέτος όριο των απουσιών (Άρθρο στον σημερινό Κόσμο του Επενδυτή).

Τα φώτα των πανελλαδικών ανάβουν με τους κανόνες του εξεταστικού να τροποποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, δίνοντας στους διαγωνιζόμενους την αίσθηση της νεοελληνικής προχειρότητας. Η βαθμολογική βάση καταργείται λίγο πριν τις πανελλαδικές, ύστερα από παλινωδίες ενός εξαμήνου, οι δείκτες σωματικής μάζας και το ύψος των υποψηφίων για τις στρατιωτικές σχολές διαφοροποιούνται την τελευταία στιγμή, το καθεστώς των μετεγγραφών τελεί υπο αναθεώρηση και οι αντιστοιχίες των σχολών και των τμημάτων άγνωστες.

Η διαχείριση των εξεταστικών και πανελλαδικών κρίσεων των εφήβων μαθητών μας απαιτούν έναν ορθολογικό συνδυασμό ψυχολογικών στρατηγικών και τεχνικών που συνιστούν μια πιθανή συνταγή επιτυχίας με την πεποίθηση ότι οι εξετάσεις επιβραβεύουν όσους έχουν πραγματικά μοχθήσει.

Με γνώμονα την κρισιμότητα της χρονικής στιγμής, ένα δεκαπενθήμερο πριν τις πανελλαδικές, παραθέτουμε μερικές χρήσιμες προτάσεις και συμβουλές.

Κατά τη διάρκεια της τρίωρης δοκιμασίας διαβάζουμε όλα τα θέματα προσεκτικά ∙ η κλιμάκωση της δυσκολίας ιδίως στα θετικά μαθήματα ξεκινά από το πρώτο προς το τέταρτο και είναι καλύτερα να τα αντιμετωπίσουμε με τη σειρά που δίνονται ∙ στις ασκήσεις και τα προβλήματα χρειάζεται προσοχή γιατί συχνά οι εκφωνήσεις θυμίζουν αντίστοιχα θέματα του βιβλίου, στα οποία όμως υπάρχουν διαφοροποιήσεις που μπορούν να μας εκτρέψουν ∙ ο χρόνος είναι αντίπαλος που μπορεί να εξελιχθεί σε εξαιρετικό σύμμαχο αν τον μοιράσουμε σωστά ∙ απαιτείται σαφήνεια, πληρότητα, ακρίβεια χωρίς ατέρμονες αναλύσεις ∙ η εμφάνιση του γραπτού και η αρχιτεκτονική της σελίδας προδιαθέτουν ευνοϊκά τον βαθμολογητή ∙ το διαγώνισμα των εξετάσεων είναι μια τρίωρη μάχη και η προσπάθεια μας πρέπει να έχει τακτική και στρατηγική από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό ∙ οι φήμες που κυκλοφορούν στην τάξη για τις πολλαπλές επιλογές και τα αποτελέσματα, μας αποσυντονίζουν, διασπούν τη συνοχή και τη τάξη των σκέψεων μας και καταστρέφουν, την ούτως ή άλλως ευαίσθητη συναισθηματική μας ισορροπία ∙ το φύλλο του διαγωνίσματος είναι ένα χρηστικό κομμάτι που μπορεί να λειτουργήσει για πρόχειρες λύσεις, υπογραμμίσεις κρίσιμων λέξεων και μεθοδολογιών.

Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων: μετά το τέλος της εξεταστικής διαδικασίας σε κάποιο μάθημα φροντίζω να ξεκουραστώ, να διαγράψω από τη μνήμη το τι συνέβη στο προηγούμενο μάθημα ∙ συγκεντρώνω την προσοχή μου στο επόμενο μάθημα διαμορφώνοντας ένα χρονοδιάγραμμα επανάληψης ξεκινώντας πάντα από τα πιο δύσκολα κεφάλαια, τα οποία κατά κανόνα έχω λιγότερο διαβάσει ∙ μέτρο, οργάνωση, πειθαρχία χωρίς υπερβολές και καταστρεπτικά ξενύχτια.

Μερικές ακόμα επισημάνσεις: τις ώρες της αναμονής των θεμάτων δεν ενδίδουμε σε φήμες που τελικά δεν επιβεβαιώνονται για πιθανά θέματα που σπέρνουν το πανικό και δοκιμάζουν τις αντοχές μας ∙ η αποφυγή της αναλυτικής αξιολόγησης του γραπτού μου εν μέσω εξετάσεων μάλλον δεν ωφελεί ∙ οι αρνητικές προβλέψεις και οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες δεν βοηθούν ∙ χρειάζεται θετική σκέψη και δράση χωρίς να πέφτουμε στην παγίδα της τελειότητας ∙ ο απολογισμός της μάχης θα γίνει μετά το τέλος της.

Με την προσδοκία όλοι οι μαθητές να πάρουν από τις εξετάσεις κάτι περισσότερο από αυτό που σ’ ολόκληρη τη λυκειακή βαθμίδα προσπάθησαν και μόχθησαν ευχόμαστε σε όλους Καλή Επιτυχία! Όσο για τις βάσεις είναι βέβαιο ότι ο βαθμολογικός πυθμένας επανέρχεται στα επίπεδα του 2004, ενώ στις σχολές της μεγάλης ζήτησης θα εξαρτηθεί όπως πάντα από το βαθμό της δυσκολίας των θεμάτων τα οποία θα ξεφύγουν από τη λογική της εύκολης και διατεταγμένης προεκλογικής θεματοδοσίας της προηγούμενης χρονιάς.

Ο καλός συνάδελφος Θανάσης Κοπάδης θέτει το χρόνιο πρόβλημα των έντονων ανοιξιάτικων φημολογιών για μειώσεις και αλλαγές στην ύλη των Πανελλαδικών Εξετάσεων του 2011. Κάθε χρόνο το ίδιο πρόβλημα αποδεικνύει την προχειρότητα των σχεδιασμών. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο εισηγείται και η Διεύθυνση Σπουδών της Δευτεροβάθμιας αποφασίζει όποτε μπορεί. Η ύλη της Λογοτεχνίας για παράδειγμα πολλές φορές ανακοινώνεται στα μέσα του Σεπτέμβρη με αποτέλεσμα χιλιάδες υποψήφιοι που ξεκινούν στα μέσα του Ιούνη τη θερινή τους προετοιμασία να είναι εκτεθειμένοι στον κίνδυνο να διδαχθούν και να μελετήσουν κείμενα εκτός της ύλης.

Με δεδομένο ότι οι φημολογίες φέτος αφορούν την εξαγγελθείσα μείωση της ύλης η ευαίσθητη πολιτική ηγεσία οφείλει άμεσα να απαντήσει. Όχι, από τους μανδαρίνους του Υπουργείου δεν περιμένουμε τίποτα άλλο από τη συνήθη διαχείριση και τις ηλίθιες απαντήσεις. Θυμάμαι μερικά χρόνια πριν τη συντεταγμένη μας εκπροσώπηση να ζητά με επιτακτικό τρόπο την ύλη της Λογοτεχνίας και να μην παίρνει απάντηση από κανένα. Το θέμα έχει δρομολογηθεί εγκαίρως από την ΟΕΦΕ και ευελπιστούμε ότι σύντομα θα γνωρίζουμε. Οι μανδαρίνοι που διαχειρίζονται ως κρατικό μυστικό τις πιθανές μειώσεις, πρέπει να αντιληφθούν ότι δεν εξυπηρετούν τους Φροντιστές αλλά τους χιλιάδες Υποψηφίους που αγωνιούν και τις Οικογένειές τους που τους πληρώνουν έναντι των οποίων έχουν ιερή υποχρέωση ενημέρωσης και επιτάχυνσης των διαδικασιών γιατί το σχολικό έτος για την επόμενη Γ’ Λυκείου ξεκινά στα φροντιστήρια του λαού στις 21 Ιουνίου.

Γράφαμε πριν λίγες μέρες ότι όλα είναι τραγικά προβλέψιμα στην παιδεία. Κάναμε λάθος γιατί η θεωρία των γραμμικών μεταβολών ανατρέπεται από εκείνη του χάους και απειλεί εκείνους που πίστευαν ότι έχουν τακτοποιήσει το μέλλον τους. Απρόβλεπτες ανατροπές στο εργασιακό καθεστώς των ιδιωτικών εκπαιδευτικών νομοθετεί η Άννα πετώντας στο καλάθι των αχρήστων τα νομοθετήματα του Πέτρου. Η ΟΙΕΛΕ για πρώτη φορά την τελευταία εικοσαετία κυρήσσει απεργία καθώς ο δρόμος προς το δημόσιο μέσω των ιδιωτικών σχολείων κλείνει. Το πολιτικό σύστημα της μεταπολίτευσης εξέθρεψε και θεοποίησε το κράτος υπό την πίεση των συντεχνιών. Η ιδιωτική πρωτοβουλία στην εκπαίδευση και -όχι μόνο- ενοχοποιήθηκε και όλοι επιζητούσαν διακαώς την ντε φάκτο κρατικοποίησή της. Το νομοθέτημα του Πέτρου στις αρχές της «εκσυγχρονιστικής» δεκαετίας υπήρξε προκλητικό και απαράδεκτο. Η τάξη αποκαθίσταται, η αποκατάσταση όμως της πολιτικής αξιοπιστίας θα αργήσει καθώς ο πολίτης που βρίσκεται στο πεζοδρόμιο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας αισθάνεται ανασφαλής από την τραγική ανεπάρκεια των πολιτικών και ηλιθίως υποχρεωμένος να πληρώσει το «δημόσιο» κράτος το οποίο κάποιοι αδαείς υπερχρέωσαν με μίζες, διορισμούς και εξυπηρετήσεις.

Στα Νέα το Σαββάτου ο εμπαθής Κώστας Γεωργουσόπουλος δεν έχασε την ευκαιρία να χύσει το δηλητήριο του για την παραπαιδεία των φροντιστηρίων. Αφού συνέκρινε ανόμοιες εποχές και τα διαφορετικά μεγέθη των μαθητικών πληθυσμών πριν από μισό αιώνα, έβγαλε άχρηστα και τα φροντιστήρια. Δείτε το άρθρο του και θα επανέλθουμε. Αφεριμ Κώστας.

Η γενιά μου ήταν μια από τις πλέον στερημένες και πεινασμένες για εκπαίδευση γενιές. Γεννηθήκαμε στη δικτατορία του Μεταξά, περάσαμε Κατοχή, περάσαμε Εμφύλιο και φτάσαμε στο πανεπιστήμιο μέσα σε κλοιό δυσβάσταχτο: πληρώναμε δίδακτρα, πληρώναμε τα πανεπιστημιακά βιβλία, πηγαίναμε, όπου κι αν κατοικούσαμε στην Αθήνα, με τα πόδια ή με το σαράβαλο λεωφορείο στο πανεπιστήμιο.

Κι όμως, για να μπούμε στο Πανεπιστήμιο η ύλη που εξεταζόμασταν ήταν ΑΠΑΣΑ Η ΥΛΗ που είχαμε διδαχθεί και στις έξι τάξεις του γυμνασίου. Π.χ., στη Φιλοσοφική η ύλη της Ιστορίας ξεπερνούσε τις 2.000 σελίδες. Τα φροντιστήρια στην επαρχία ανύπαρκτα. Στην Αθήνα όλα κι όλα τρία! Κι όσοι είχαν την οικονομική δυνατότητα από την Αθήνα και όσοι ξεπέζευαν, αν μπορούσαν, ένα μήνα πριν από τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου από την επαρχία, έρχονταν σε επαφή με ύλη επαναλήψεων σε τέσσερις- πέντε εβδομάδες. Αυτή η γενιά γέμισε τα πανεπιστήμια, εσωτερικού και εξωτερικού, με μεγάλους επιστήμονες και πλήρωσε τις ανάγκες του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα με ανώτατα στελέχη.

Πώς έμπαινες τότε π.χ. στη Φιλοσοφική; (Επιμένω στη σχολή γιατί βλέπω και ακούω τερατώδη πράγματα από τη συντεχνιακή ομοβροντία). Επρεπε με άριστα το 10 για κάθε μάθημα, άρα σύνολο ανώτατης βαθμολογίας στα τέσσερα μαθήματα το 40, να συγκεντρώσεις για να εισαχθείς 24! Αλλά όχι λιγότερο από 6 στην Εκθεση και τα Αρχαία Ελληνικά. Κάτι που θα πει πως, αν συγκέντρωνες 28, με 9 στην Ιστορία, 5 στα Αρχαία, 8 στα Λατινικά και 6 στην Εκθεση δεν έμπαινες στη σχολή! Και να ήταν μόνο αυτό! Ο αριθμός των θέσεων που προκηρύσσονταν ήταν ορισμένος. Αρα, ο αριθμός των εισαγομένων σταματούσε στον βαθμό που εξαντλούσε τον αριθμό εισακτέων. Ετσι συχνά ο τελευταίος εισαγόμενος είχε συγκεντρώσει 26 με αποτέλεσμα τις στρατιές (!) των επιλαχόντων που είχαν συγκεντρώσει το νόμιμο 24,25, που φυσιολογικά και στατιστικά ήταν περίπου το 1/3 των εισαχθέντων!

Το 1965 με τη Μεταρρύθμιση Γ. Παπανδρέου, Παπανούτσου, Ακρίτα, Κακριδή, προβλεπόταν οι απόφοιτοι του γυμνασίου να εισάγονται με εξετάσεις στην πρώτη λυκείου (!). Δίδασκα σε ένα ιδιωτικό της φωτιάς σε γειτονιά της Αθήνας και εξέταζα με επιτροπή συναδέλφων του Δημοσίου (όπως προέβλεπε ο νόμος) το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών. Ε! λοιπόν το άγνωστο θέμα που επιλέξαμε για να διαγωνιστούν οι μαθητές ήταν από έναν λόγο του Λυσία. Ε! λοιπόν, το ίδιο θέμα πριν από δύο χρόνια ετέθη στις εισαγωγικές εξετάσεις της Κατεύθυνσης των Θεωρητικών Επιστημών (Φιλοσοφική, Νομική, Πάντειος κ.τ.λ.) και όχι μόνο του, αλλά με κείμενο γνωστό, διδαγμένο στην τάξη θέμα. Το 1965 στο ιδιωτικό σχολείο της φωτιάς από τους 25 μαθητές βαθμολογήθηκαν πάνω από τη βάση από τους δημόσιους συναδέλφους οι 23! Και στις εξετάσεις πρόπερσι απέτυχαν, βαθμολογημένοι κάτω από τη βάση του 10, το 40% των υποψήφιων επιστημόνων! Και δη, φιλολόγων! Οσο ήμουν μαθητής στο γυμνάσιο οι καθηγητές μου επιθεωρήθηκαν τουλάχιστον 20 φορές και όσο ήμουν, έως το 1982, καθηγητής έφτασα στον βαθμό του γυμνασιάρχη με εκθέσεις των επιθεωρητών που με εξέτασαν.

Από το 1982 έως σήμερα κανείς, μα κανείς, δεν γνωρίζει τι κάνει, αν κάνει κάτι, ένας δάσκαλος στην τάξη του. Ούτε ο γυμνασιάρχης ή ο λυκειάρχης, δεν επιτρέπουν οι συνδικαλιστές να παρακολουθήσει τη δουλειά, τουλάχιστον ενός αρχάριου διδάσκοντος. Και όπως βλέπετε, επιμένουν. Επιχείρημα; Το γελοιωδέστερο: «Εχουμε πτυχίο πανεπιστημίου».

Κάνω προσωπική έκκληση στην αγαπητή μου κ. Διαμαντοπούλου να ζητήσει από το αρχείο των εισαγωγικών εξετάσεων, στην τύχη, περσινά γραπτά υποψηφίων που βαθμολογήθηκαν με βαθμό κάτω από τη βάση- κι όχι υποψηφίων για την Ανθοκομία, αλλά για τη Φιλοσοφική, το Πάντειο, τη Νομική. Και θέλω να με βεβαιώσει αν, ένα τέτοιο γραπτό θα ανεχόταν να μετατραπεί ως εισαγωγικό κριτήριο του ΑΣΕΠ για να προσλάβει κλητήρα στο υπουργείο της. Ποιος αφελής θέλει να πιστεύει πως η κατάσταση στον τόπο μας είναι μόνο οικονομικό αδιέξοδο; Οι εισαγόμενοι με κάτω από τη βάση στα ΑΕΙ και στα ισότιμα πλέον ΤΕΙ ανακυκλώνονται, αφού ο πας εισαγόμενος στα πανεπιστήμια εξέρχεται και οι αγράμματοι παράγουν αγραμμάτους.

Διαβάζω και δεν το πιστεύω. Οι διαγωνιζόμενοι για διορισμό στο Δημόσιο απόφοιτοι της Φιλοσοφικής θα εξετάζονται λέει μόνο σε παιδαγωγικά θέματα, γενικής, πιθανόν και ειδικής διδακτικής και ψυχολογίας. Αρα, οι απόφοιτοι της Σχολής Φιλοσοφίας, Ψυχολογίας κ.τ.λ. που έχουν διδαχθεί μόνο ένα – δύο εξάμηνα Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία και Λατινικά, θα πηγαίνουν στα σχολεία αφού θα έχουν πάρει επαρκή βαθμό στη διδακτική να διδάξουν Αρχαία, Ιστορία, Λατινικά, όπου οι μαθητές τους τρόφιμοι φροντιστηρίων από την πρώτη λυκείου θα γνωρίζουν περισσότερα.

Αλλά το άλλο γελοίο επιχείρημα; Λένε οι συνδικαλιστές: «Θα τιμωρούνται οι εκπαιδευτικοί αν οι μαθητές τους αποτυγχάνουν;». Ασφαλώς, αν έχουν βαθμολογηθεί επιεικώς. Αλλά βέβαια τώρα που κανείς πλέον δεν απορρίπτεται και κανείς δεν μένει ανεξεταστέος, πώς θα κριθεί ποιος δάσκαλος μοίρασε βαθμούς και ξεμπέρδεψε, αφού εξάλλου οι περισσότεροι τα μαθαίνουν στα φροντιστήρια; Εκεί να δείτε! Το 95% των υποψηφίων παρακολουθούν φροντιστήρια και το 60% αποτυγχάνουν, άρα και η παραπαιδεία απάτη αποδεικνύεται.

Οχι, κυρία υπουργέ, άκουσα το επιχείρημά σας, η στάθμη των υποψηφίων δεν βελτιώθηκε με τη βάση του 10. Αρα, έπρεπε για να βελτιωθεί, για να φτιάξουμε επιστήμονες να ανέβει η βάση στο 12!

Αφεριμ!